UITZICHT....(column)
Uitzicht 11
Toetje toe
POWER TO THE PIEPER...
Ik zag dat of las dat en vond dat meteen hilarisch. Wie dat had bedacht moest over veel humor beschikken, dacht ik, want het is een geweldige persiflage op het beroemde gezegde: POWER TOT THE PEOPLE! Heel slim gevonden en tegelijk een buitengewoon aardig uithangbord aan de gevel van de boerderijwinkel waar we tegenwoordig weer graag heengaan vanwege de "betere groente direct van de boer, biologisch en steun aan de kleine zelfstandige in coronatijd".
De slogan "Power tot the pieper" zette me aan het peinzen over die merkwaardige knol die tot ons is gekomen via zeevaarders die hem ontdekten in Zuid Amerika, vooral Chili en Peru, en meenamen naar hier waar hij is uitgegroeid tot een topsymbool in ons eetpatroon. Niet dat hij dat direct was. Want nadat hij was aangeplant, dacht men eerst dat het loof en de vruchtjes die aan de struik kwamen gegeten moesten worden. Maar dat viel bar tegen. De smaak was giftig vies en de planten werden uitgerukt. Maar daarmee kwamen kleine knolletjes mee die wel goed eetbaar bleken. Zo begon de triomftocht van onze pieper, die bij ons op tal van manieren de eettafel bereikt. Gekookt, gepureerd, gebakken en gefrituurd, in knikkervorm, schijfjes en staafjes gesneden, maar ook gevuld en uit de oven, als quiche en als gratin.
Aardappeleters werden ze genoemd, de buitenmensen van de arme gronden, vooral in Brabant, die als warme maaltijd een pan aardappels op het menu hadden staan, hooguit met wat uitgebakken spek erbij. Vincent van Gogh heeft er een beroemd schilderij van gemaakt. Uitgemergelde mensen die je de ellende van het dagelijks bestaan van het gezicht kunt aflezen. Al blij als er een pan vol op tafel kon komen.Die tijd is in onze contreien verleden tijd gelukkig. Tegenwoordig zie je heel andere types aardappeleters. Likkebaardend aan goudgeel gebakken staafjes aardappel (frieten) en afgedekt met een goudgele laag mayo is de friet een belangrijk stuk hoofdvoer van de "snackers", die hun meer gangenmenu graag afronden met "dingetjes oorlog" of wat extra's dat uit de muur wordt genomen.
Tussen deze twee uitersten bevinden zich de mensen die de aardappel minder als primaire voedselbron zien, maar meer als culinair onderdeel van het menu. Daar wordt gekookt, gebakken, gebraden, gepureerd, gevuld en laat de aardappel zich van zijn beste kanten zien. En dat zijn er vele. Nu ben ik niet van plan om u de mooiste vondsten van aardappelgerechten voor te schotelen, want daar zijn verreweg de meeste mensen die ik ken veel beter in.
Nee, liever toon ik u de veelzijdigheid van deze oorspronkelijke zuid Amerikaan aan met de hulp van een boekwerk dat de titel draagt HET JUISTE WOORD. Ik ben niet eens volledig, maar als een voorwerp of ding heel vaak wordt genoemd in combinatie met andere begrippen om iets aan te duiden, dan mag je zeker spreken over een POWERWOORD.
Mijn boek toont de volgende opsomming. Let op! Aaardappel-aaltje, aardappel-bak - hok - kelder, aardappel-beurs, aardappel-bier, aardappel-boer, aardappel-brandewijn, aardappel-brood, aarappel-buik, aardappel-deeg, aardappel-foezel, aardappel-gal, aardappel-jenever, aardappel-maal, aardappel-maat, aardappel-mand, aardappel-mes -schillertje, aardappel-moeheid, aardappel-pannekoek, aardappel-pap, aardappel-rooier, aardappel-schaal -schotel, aardappel-sla, aardappel-soep, aardappel-spek, aardappel-stroop, aardappel-taart, aardappel-stijfsel, enzovoort. Om te besluiten met het gezegde: Een mens is geen aardappel. Gelukkig. Wij eten ze wel, die powerknollen. Want hoe eenvoudig ze er ook uit mogen zien, het zijn formidabele smaakmakers door hun veelzijdigheid. Power to the pieper is dankzij corona bij die ene slimme boer voor mij de vondst van deze hele pandemie. Ik neem mijn hoed graag af voor die eenvoudige landbouwvrucht, die in 550 soorten worden geteeld! Zal ik er een paar noemen? Bildstar, Bintje, Charlotte, Doré, Eigenheimer, Frieslander, Gourmandine, Nicola, Redstar, Regina, Roseval, van Gogh en Victoria .......... Dat had u nooit gedacht, toch?
P.A.N.Demie
Vorige columns:
UITZICHT 11 ... MIJN HONDENLEVEN MET CORONA...
UITZICHT 10 ... ZELFS DE DUIVEN HEBBEN HONGER
UITZICHT 6 ... MET DE ELLEBOOG
UITZICHT 5 ... DE MACHT VAN HET GETAL
UITZICHT 1 ... VAN ACHTER DE GERANIUMS IN CORONATIJD (maart 2020)